วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร เป็นอีกหนึ่งในวัดสวยของกรุงเทพ ที่ผู้คนต่างรู้จัก เนื่องจาก พระบรมธาตุมหาเจดีย์ ของทางวัด นั้นได้สร้างชื่อเสียงเลื่องลือในระดับนานาชาติ โดยได้รับรางวัลยอดเยี่ยมอันดับ 1 หรือ Award of Excellence จากโครงการประกวดรางวัลเพื่อการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ประจำปี 2556 จากทางยูเนสโก เพราะฉะนั้นวันนี้ วัดสวยเมืองไทย เลยขออาสาพาไปสายบุญที่มีแพลนจะไปไหว้พระทำบุญที่ วัดประยุรวงศ์ ได้รู้ข้อมูลเกี่ยวกับวัดแห่งนี้ให้มากขึ้นครับ
วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร
ประวัติความเป็นมา
วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร หรือ วัดรั้วเหล็ก โดยเป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดวรวิหาร ตั้งอยู่ใกล้กับเชิงสะพานพระพุทธยอดฟ้า ทางฝั่งธนบุรี ซึ่งสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุญนาค) ทรงได้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2371 โดยชาวบ้านในบริเวณวัดเรียกกันว่า วัดรั้วเหล็ก สาเหตุมาจากสมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่ท่านได้สั่งรั้วเหล็กมาจากอังกฤษ เพื่อนำมาน้อมเกล้าฯ ถวายรัชกาลที่ 3 และใช้เป็นกำแพงในพระบรมมหาราชวัง แต่ทรงไม่เป็นที่โปรดปราน จึงขอรับพระราชทานมาใช้เป็นกำแพงวัดแทน จนกลายมาเป็นวัดที่ชาวบ้านให้ความเคารพและศรัทธา
ซึ่งในปัจจุบันวัดแห่งนี้ได้อยู่ภายใต้การดูแลของเจ้าอาวาสรูปที่ 14 ซึ่งก็คือ พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต ปธ.9) โดยภายในวัดได้ออกแบบพระอุโบสถด้วยสถาปัตยกรรมแบบไทย หน้าบันเป็นลายดอกบุนนาค ส่วนพระวิหารเป็นที่ตั้งประดิษฐานพระพุทธนาคน้อย ซึ่งนัยว่าได้อัญเชิญมาจากสุโขทัย รวมทั้งยังมีสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจอีกหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น รั้วเหล็กรูปหอก ดาบ และขวาน, พระเจดีย์ใหญ่ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและอัฐิคนในตระกูลบุนนาค เป็นต้น
ความน่าสนใจภายในวัด
1. พิพิธภัณฑ์พระประยูรภัณฑาคาร หรือพรินทรปริยัติธรรมศาลา
เริ่มต้นเมื่อ เจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค) ท่านได้สร้างศาลาต่อมุขพระบรมธาตุมหาเจดีย์ขึ้นมา เพื่อเอาไว้เป็นที่ศึกษาพระปริยัติธรรมของพระภิกษุสามเณร โดยอุทิศแด่ “ท่านลูกอิน” ผู้เป็นมารดา และ “สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์” ผู้เป็นบิดาของท่าน เมื่อครั้งมารดานั้นมีอายุ 61 ปี พร้อมกับได้จารึกนามศาลานั้นว่า “พรินทรปริยัติธรรมศาลา” ซึ่งปัจจุบันยังมีจารึกอยู่ที่ประตูทางเข้าภายในศาลา ต่อมากระทรวงธรรมการ หรือกระทรวงศึกษาธิการในปัจจุบัน ได้นำเอาหอพรินทรปริยัติธรรมศาลาไว้เป็นห้องอ่านหนังสือสำหรับประชาชนในวัด ซึ่งอยู่ในการกำกับดูแลของโรงเรียนหนังสือไทย ซึ่งหอพรินทรปริยัติธรรมศาลานั้นกลายเป็นห้องสมุดประชาชนแห่งแรกในประเทศไทย อีกทั้งทางกรมศิลปากรยังได้ขึ้นทะเบียนอาคารหลังนี้ให้เป็นศิลปโบราณสถานวัตถุของชาติ เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2492 มาจนถึงปัจจุบันครับ
มาจนกระทั่งในปี พ.ศ. 2550 ซึ่งผู้ที่ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสใน พ.ศ. นั้นก็คือ ศาสตราจารย์ ดร. พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต) ท่านต้องการนำเอาพระบรมสารีริกธาตุที่ได้อัญเชิญมาจากประเทศศรีลังกา เพื่อประดิษฐานไว้ที่ส่วนบนของพระบรมธาตุมหาเจดีย์ ทำให้พบกรุที่ 1 ซึ่งภายในกรุนั้นมีพระพุทธรูปโบราณอยู่ถึง 270 องค์ด้วยกัน อีกทั้งยังพบพระบรมสารีริกธาตุองค์ดั้งเดิมที่มีทองคำหุ้มอยู่ แล้วใส่เอาไว้ในภาชนะที่เรียกว่า “อูบ” โดยบริเวณใกล้กันนั้นยังมีกระดานชนวนที่ได้เขียนเรื่องราวเกี่ยวกับฤกษ์ยาม รวมถึงคำทำนายการค้นพบกรุนี้เอาไว้ และยังได้พบกับกรุที่ 2 ซึ่งบรรจุพระเครื่องเป็นจำนวนมาก โดยพระเครื่องจะอยู่ในบาตร และพบแผ่นทองขนาดเท่าฝ่ามือ 3 แผ่น ทุกแผ่นมีจารึกภาษาไทยข้อความเดียวกันว่า “วันพุธที่ 1 มีนาคม 2504”ที่ตรงกับวันมาฆบูชา เพ็ญกลางเดือน 4 ได้ทำการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่พระเจดีย์นี้พร้อมด้วยพระเครื่องนับพันองค์
ซึ่งภายหลังจากการค้นพบพระบรมสารีริธาตุองค์เดิม รวมไปถึงวัตถุโบราณต่าง ๆ ทางเจ้าอาวาสจึงได้อัญเชิญลงมา แล้วทำการเททองเป็นรูปเจดีย์ทองคำ โดยมีน้ำหนัก 1 กิโล กับอีก 2 ขีด หลังจากนั้นได้นำเอาพระบรมสารีริกธาตุบรรจุลงไป และได้นอัญเชิญขึ้นประดิษฐานไว้ ณ ที่เดิม ส่วนพระบรมสารีริกธาตุที่ได้มาจากประเทศศรีลังกาจึงได้นำไปตั้งเอาไว้ในห้องพิพิธภัณฑ์ พร้อมกับพระพุทธรูปและพระเครื่องที่ได้พบในกรุที่ 1 และกรุที่ 2 อีกทั้งให้จัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์เอาไว้ในห้องตรงฐานพระเจดีย์แล้วให้ชื่อว่า “พิพิธภัณฑ์พระ ประยูรภัณฑาคาร” ซึ่งเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำหรับให้ความรู้ด้านสิ่งของโบราณในสมัยก่อนครับ
2. พระบรมธาตุมหาเจดีย์
พระบรมธาตุมหาเจดีย์ มีลักษณะเป็นพระเจดีย์องค์ใหญ่ทรงกลม สัณฐานรูปโอคว่ำ มีความสูงสูง 60.525 เมตร สำหรับฐานล่างส่วนนอกวัดโดยรอบได้ที่ 162 เมตร มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางอยู่ที่ 50 เมตร และมีช่องคูหาเรียงรายล้อมรอบชั้นล่างพระเจดีย์จำนวน 54 คูหา ชั้นบนถัดจากช่องคูหาขึ้นไปจะมีพระเจดีย์เล็กอยู่ 18 องค์ ที่เรียงรายรอบพระเจดีย์องค์ใหญ่ โดยสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ ท่านได้เป็นผู้เริ่มสร้างพระเจดีย์องค์ใหญ่นี้ขึ้น แต่หลังสร้างวัดเสร็จแล้ว แต่ทว่าพระเจดีย์ยังไม่ทันแล้วเสร็จ ผู้สร้างเองก็ได้ถึงแก่พิราลัยไปเสียก่อน ต่อมา สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุญนาค) ได้เข้ามารับช่วงและสร้างพระเจดีย์ต่อจนเสร็จสมบูรณ์ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4
และเมื่อปี พ.ศ. 2556 นั้นพระเจดีย์หลังนี้ ได้รับรางวัลยอดเยี่ยม อันดับ 1 จากโครงการประกวดรางวัลเพื่อการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ประจำปี พุทธศักราชที่ 2556 ชนะเลิศอันดับที่ 1 จาก 47 โครงการจากผู้เข้าร่วมกว่า 16 ประเทศทั่วโลก ด้วยการบูรณปฏิสังขรณ์พระบรมธาตุมหาเจดีย์ และพรินทรเปรียญปริยัติธรรมศาลา ที่สามารถสะท้อนความเข้าใจทางเทคนิค และเป็นโครงการอนุรักษ์ที่สร้างความตระหนักในคุณค่าของมรดกทางวัฒนธรรมในชุมชนรอบข้างได้
เมื่อได้ทราบประวัติความเป็นมาของ วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร กันไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว คงไม่มีใครแปลกใจที่วัดแห่งนี้จะได้รับรางวัลในระดับนานาชาติมาครอง เพราะด้วยประวัติความเป็นมาที่ยาวและยังเป็นศาสนสถานที่สำคัญซึ่งเป็นเหมือนศูนย์รวมจิตใจของชาวบ้าน อีกทั้งยังเป็นแหล่งรวมความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ด้วย สำหรับวันนี้ เว็บหวยสด คงต้องขอตัวลากันไปก่อน บทความหน้าเราจะพาไปเที่ยวไหว้พระที่ไหน รอติดตามชมกันได้เลย สวัสดีครับ
